Làm Vi Mạch bán dẫn ở Việt Nam: Liệu Tương Lai Có Hứa Hẹn ?

Thao Dinh

Mon, 16 Jun 2025

Tầm quan trọng của ngành vi mạch

Giáo sư Lâm Bản Kiên, người tiên phong trong kỹ thuật quang khắc ngậm nước của TSMC, từng chia sẻ: “Thành công trong ngành vi mạch không đến từ may mắn, mà từ sự kiên trì và nỗ lực không ngừng nghỉ của những bộ óc sáng tạo.” Lời nói này không chỉ là kim chỉ nam cho các kỹ sư mà còn là động lực để Việt Nam tiếp tục theo đuổi giấc mơ chip “Make in Vietnam”.

Trong kỷ nguyên công nghệ 4.0, vi mạch bán dẫn được ví như “bộ não” của các thiết bị hiện đại, từ điện thoại thông minh, máy tính, đến xe tự động và hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI). Với sự bùng nổ của chuyển đổi số và nhu cầu chip tăng cao trên toàn cầu, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng vi mạch toàn cầu. Nhưng liệu ngành công nghiệp vi mạch tại Việt Nam có tương lai? Hãy cùng phân tích cơ hội và thách thức của lĩnh vực đầy tiềm năng này.

Cơ hội cho ngành vi mạch tại Việt Nam

1. Nhu cầu toàn cầu và sự dịch chuyển chuỗi cung ứng

Sự thiếu hụt chip toàn cầu trong những năm gần đây đã thúc đẩy các quốc gia tìm kiếm sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Việt Nam, với vị trí địa lý chiến lược và môi trường đầu tư hấp dẫn, đang trở thành điểm đến lý tưởng cho các tập đoàn công nghệ lớn như Intel, Samsung, và Amkor. Intel đã đầu tư 1,5 tỷ USD vào nhà máy kiểm định và đóng gói chip tại TP. Hồ Chí Minh, trong khi Amkor khánh thành nhà máy bán dẫn lớn nhất thế giới tại Bắc Ninh vào năm 2023. Những khoản đầu tư này không chỉ mang lại công nghệ mà còn tạo ra hàng ngàn việc làm chất lượng cao.

2. Nguồn nhân lực trẻ và năng động

Việt Nam sở hữu dân số trẻ, năng động, với hơn 100 triệu người, tạo ra thị trường tiêu thụ chip đầy tiềm năng. Đặc biệt, lực lượng kỹ sư thiết kế vi mạch của Việt Nam được đánh giá cao bởi các tập đoàn quốc tế. Các trường đại học như Đại học Bách Khoa Hà Nội, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh đang mở rộng đào tạo chuyên ngành vi mạch, hướng tới mục tiêu cung cấp 50.000 kỹ sư vào năm 2030. Chính phủ cũng ban hành các chính sách ưu đãi, như Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2050, nhằm thu hút chuyên gia và đầu tư.

3. Chính sách hỗ trợ mạnh mẽ

Chính phủ Việt Nam đã thể hiện quyết tâm đưa ngành vi mạch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn được ban hành, cùng với các ưu đãi về thuế và hỗ trợ tài chính, tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia. Một bài báo trên Nhân Dân (ngày 30/1/2018) đã nhấn mạnh rằng TP. Hồ Chí Minh xác định vi mạch là ngành kinh tế đột phá, với “Chương trình phát triển công nghiệp vi mạch TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2017-2020, tầm nhìn đến 2030”. Chương trình này tập trung vào thiết kế, đào tạo nhân lực, và thu hút đầu tư, đặt nền móng cho sự phát triển bền vững.

4. Tinh thần “Make in Vietnam”

Sự thành công của các sản phẩm như chip SG-8V1, vi mạch 8-bit đầu tiên của Việt Nam, cho thấy tiềm năng sản xuất chip nội địa. Các doanh nghiệp như Viettel và CT Group đang đầu tư mạnh vào nghiên cứu và sản xuất, với mục tiêu sản xuất 100 triệu chip mỗi năm vào 2027. Điều này không chỉ giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu mà còn khẳng định thương hiệu “Make in Vietnam” trên bản đồ công nghệ thế giới.

Kết luận: Tương lai tươi sáng nhưng cần hành động quyết liệt và bền vững

Ngành công nghiệp vi mạch tại Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để vươn mình, nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Với sự đầu tư đúng hướng, chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, và tinh thần kiên trì, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng chip toàn cầu. Hành trình này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp, và các cơ sở giáo dục để biến giấc mơ chip “Make in Vietnam” thành hiện thực.