Kế hoạch hồi sinh Intel và tham vọng dẫn đầu công nghệ chip Mỹ

Hùng Vũ

Sat, 23 Aug 2025

Intel đang đối diện thử thách lớn

Intel từng được xem là biểu tượng không thể thay thế trong ngành công nghệ bán dẫn của Mỹ. Với lịch sử phát triển lâu dài và vị thế dẫn đầu trong nhiều thập kỷ, Intel từng là “ông lớn” không thể chối cãi trên thị trường chip toàn cầu. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Intel đang phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các đối thủ châu Á như TSMC (Taiwan Semiconductor Manufacturing Company) và Samsung.

Vốn hóa thị trường của Intel hiện chỉ ở mức khoảng 90 tỷ USD, thấp hơn rất nhiều so với các đối thủ. Ví dụ, AMD hiện đạt khoảng 270 tỷ USD, trong khi gã khổng lồ đồ họa và AI là Nvidia đã vọt lên mức hơn 4.230 tỷ USD – con số khổng lồ cho thấy sự bứt phá của các công ty mới trong ngành.

Ngày 25/7 vừa qua, cổ phiếu Intel đã có cú lao dốc mạnh đến 8% sau khi công ty đưa ra cảnh báo về khả năng sẽ phải rút khỏi mảng sản xuất chip nếu không thể thu hút được đủ khách hàng lớn. Điều này khiến giới đầu tư và giới công nghệ quan ngại về tương lai của hãng.

Chiến lược quyết đoán để xoay chuyển tình thế

Để cứu vãn tình hình, CEO mới của Intel – ông Lip-Bu Tan – đã nhanh chóng triển khai những quyết định quan trọng và mạnh mẽ, nhằm tái cấu trúc lại công ty và tập trung nguồn lực vào những lĩnh vực chiến lược:

• Cắt giảm nhân sự ở những bộ phận không trọng yếu, giảm bớt chi phí vận hành và tăng hiệu quả làm việc.

• Đóng cửa hai nhà máy sản xuất ở châu Âu, nhằm giảm thiểu các khoản đầu tư không hiệu quả và tập trung vào các cơ sở sản xuất chủ lực tại Mỹ và châu Á.

• Giảm tốc độ dự án xây dựng nhà máy sản xuất chip quy mô lớn tại Ohio, điều chỉnh kế hoạch đầu tư để tránh lãng phí nguồn lực tài chính.

• Từ bỏ chiến lược mở rộng ồ ạt và tốn kém được đặt ra dưới thời các lãnh đạo trước, chuyển sang chiến lược tập trung vào tối ưu hoá sản xuất và hợp tác chiến lược với các đối tác.

Những bước đi này thể hiện sự quyết tâm và thực tế trong việc xoay chuyển tình thế khó khăn, với mục tiêu nhanh chóng đưa Intel trở lại vị trí cạnh tranh trên thị trường.

Nguyên nhân khiến Intel tụt lại phía sau

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc Intel tụt lại so với các đối thủ cạnh tranh:

• Chậm tiến độ công nghệ: Vào giữa những năm 2010, Intel gặp nhiều khó khăn trong việc triển khai tiến trình sản xuất 10nm đúng hạn. Trong khi đó, đối thủ như TSMC đã nhanh chóng ra mắt các công nghệ tiên tiến hơn như 7nm và 5nm, giúp họ chiếm ưu thế về hiệu suất và hiệu năng năng lượng.

• Chiến lược IDM 2.0 dưới thời CEO trước đây là Pat Gelsinger đặt mục tiêu biến Intel thành một “xưởng đúc” (foundry) cạnh tranh trực tiếp với TSMC. Tuy nhiên, chiến lược này tiêu tốn hàng chục tỷ USD mà chưa mang lại hiệu quả như kỳ vọng.

• Doanh thu mảng Intel Foundry năm 2024 chỉ đạt khoảng 17,5 tỷ USD, giảm 7% so với năm trước, trong khi TSMC chiếm gần 60% thị phần gia công chip toàn cầu, cho thấy Intel vẫn chưa lấy lại được vị thế trong lĩnh vực này.

• Đáng chú ý, khoảng 30% chip của Intel vẫn phải thuê TSMC sản xuất do công nghệ sản xuất chưa đáp ứng được yêu cầu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lợi thế kinh doanh mà còn đặt ra những lo ngại về an ninh quốc gia, khi Mỹ phải phụ thuộc nhiều vào nguồn cung chip từ nước ngoài.

Đề xuất “giải cứu” trị giá 40 tỷ USD

Trước tình hình khó khăn, cựu Chủ tịch Intel – ông Craig Barrett – đã đề xuất một kế hoạch hồi sinh đầy tham vọng với tổng giá trị đầu tư lên tới 40 tỷ USD. Kế hoạch này không chỉ nhằm vực dậy Intel, mà còn có ý nghĩa chiến lược lớn hơn: giúp Mỹ trở lại vị thế dẫn đầu trong ngành sản xuất chip bán dẫn toàn cầu.

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang rất mong manh, cùng với các áp lực về địa chính trị ngày càng căng thẳng, việc khôi phục ngành công nghiệp bán dẫn trong nước là ưu tiên cấp thiết đối với chính phủ và các nhà lãnh đạo công nghệ.

Kế hoạch đề xuất tập trung vào việc:

• Tăng cường đầu tư vào các nhà máy sản xuất chip với công nghệ tiên tiến nhất.

• Phát triển các chương trình nghiên cứu và phát triển để cải tiến công nghệ quy trình và thiết kế chip.

• Mở rộng hợp tác với các đối tác chiến lược, trường đại học và viện nghiên cứu để xây dựng một hệ sinh thái công nghệ bền vững.

• Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu công nghiệp.

Tổng kết

Hiện tại, Intel đang đứng trước một thời điểm mang tính bước ngoặt sống còn: hoặc phải nhanh chóng thay đổi và thích nghi để duy trì sự tồn tại, hoặc có thể phải chấp nhận đánh mất vị thế “ông lớn” một thời trên thị trường công nghệ.

Những động thái quyết đoán của CEO mới cùng với đề xuất giải cứu trị giá 40 tỷ USD từ cựu lãnh đạo sẽ là những nhân tố then chốt quyết định liệu Intel có thể quay trở lại và cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ hàng đầu như TSMC và Samsung hay không.

Trong một ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu đầy biến động, cuộc chiến công nghệ chưa bao giờ dễ dàng, nhưng cũng là cơ hội để những “ông lớn” như Intel thể hiện sự kiên trì, đổi mới và tầm nhìn chiến lược nhằm giữ vững vị thế của mình.